فلش مموری (Flash Memory)

از عصر سی‌دی ‍‌های جاگیر خیلی گذشته و حمل و نقل هارد هم همیشه به دلیل حجم و سختی قرار دادنش در کیف و وسایل همراه، خیلی طرفدار ندارد. پس در دنیای اطلاعات و گردش ازاد محتوا، ما فایل‌ها، عکس‌ها، صداها و اطلاعاتمان را باید کجا قرار بدهیم؟

جواب این سوال (طبق تجربه خیلی از ما) فلش مموری است که به آن فلش می‌گوییم. این دوست‌های کوچک  و سبک، در منزل و محل کار برای جابجایی اطلاعات به ما کمک می‌کنند. اما برای خرید بهترین فلش مموری باید چه نکاتی را بدانیم؟ بسته به نیازهای هرکدام از ما، چه جور فلش مموری برایمان بهترین است؟

این یادداشت را بخوانید.

قدم اول این است که مشخص کنید دقیقا چه اطلاعاتی را می‌خواهید روی فلش مموری‌تان قرار بدهید. عکس‌های خانوادگی؟ فیلم‌های کاری یا فایل درس‌های دانشگاه؟ یا شاید حتی اکسل برنامه‌ریزی‌های روزانه. هر کدام از ما وقتی قصد خرید فلش مموری می‌کنیم که بخواهیم چیزی را روی آن قرار بدهیم. در مورد این اطلاعات کامل و واضح تصمیم‌گیری کنید. این کار در قدم اول به شما کمک می‌کند مناسب‌ترین حافظه و حجم، بهترین سطح امنیت و بهترین قیمت را بسنجید.

فروشگاه‌های زیادی را بررسی کنید. این یکی از قدیمی‌ترین (و کارآمدترین) حقه‌های خرید است. هیچوقت از اولین فروشگاهی که بررسی می‌کنید خرید نکنید. چه می‌خواهید آنلاین سفارش بدهید و چه به سراغ پاساژها و مجتمع‌های وسایل الکترونیکی رفته‌اید، بچرخید، مقایسه کنید و وقت بگذارید. یکی دو روز دیرتر یا زودتر مشکلی در خرید شما به وجود نخواهد آورد. پس مفصل و باحوصله بررسی کنید. بعضی از فروشنده‌ها گران‌تر می‌فروشند و بعضی از فروشگاه‌ها امکانات و پروموشن‌های دیگری مثل کارت هدیه، تخفیف‌های مناسبتی و یا عضویت و‌... در اختیار شما می‌گذارند. همچنین اگر می‌خواهید فلش مموری (یا هر وسیله دیجیتال دیگری) را از فروشگاه‌های اینترنتی بخرید، به ضمانت‌نامه آن دقت کنید‌

به نکات و ویژگی‌های فنی بی‌توجه نباشید. تصور کنید قرار است بین دو فلش مموری یکسان با ظاهر و توانایی‌های برابر تصمیم‌گیری کنید: مثلاً هر دو وزن و اندازه یکسانی دارند، هر دو USB نوع سوم هستند و 64 گیگا بایت حافظه دارند. چرا یکی از آن‌ها قیمت بیشتری دارد؟ جواب کیفیت محتواست. این کیفیت نوع (و طول) عملکرد فلش مموری شما را هم تعیین خواهد کرد. محتوا و نوع پورت فلش مموری، دو‌ عاملی هستند که سرعت عملکرد را تعیین می‌کنند. USB نوع سه به خودی خود از مدل مشابه نوع دو، خیلی سریع‌تر است اما یک فلش مموری استاندارد باید هر دو ورودی را داشته باشد. اگر نوع ورودی فلش مموری با ورودی دستگاه شما یکسان نباشد، انتقال اطلاعات با سرعت USB نوع دو انجام خواهد گرفت. برای این که تصور دقیق‌تری از این سرعت انتقال داشته باشیم باید بدانیم که USB نوع سه اطلاعات را با سرعت ۱۰۰ مگابایت بر ثانیه منتقل می‌کند و سرعت USB نوع دو ۱۵ مگابایت بر ثانیه است).

از دیگر عواملی که سرعت را تحت تاثیر قرار می‌دهند می‌شود به نوع فلش مموری و کنترل‌گر داخلی آن اشاره کرد. بهترین درایوهای از کنترلگرها و حافظه‌های موجود در SSD ها استفاده می‌کنند. SSD به معنای درایوهای حالت ثابت یا Solid state drives است. مموری‌های ارزان‌تر (و نه لزوما بی‌کیفیت) از محتوای ارزان‌قیمت استفاده می‌کنند که سرعت انتقال و ذخیره اطلاعات در آن‌ها چندان بالا نیست.

مثلا فلش مموری Sandisk Extreme USB 3.0،  حدود ۲۰۰ مگابایت بر ثانیه سرعت دارد در حالی که بیشتر USBهای نوع سه تنها تا ۱۱۰ مگابایت بر ثانیه را پشتیبانی می‌کنند. ممکن است که ظاهر این مدل‌ها شبیه هم باشد اما با کمی بودجه بیشتر می‌شود تفاوت خیلی زیادی در سرعت انتقال را تجربه کرد.

مشکلی که بیشتر فلش مموری‌ها دارند این است که بدنه‌شان آن قدر بزرگ است که معمولا به پورت‌های USB به سختی وصل می‌شوند (به ویژه وقتی به دستگاه متصل باشند). خبر خوب اما این است که در سال‌های گذشته، تمرکز دنیای دیجیتال روی تولید فلش مموری‌های نازک و ظریف بوده که روز به روز در حال کوچک‌تر شدن هستند.

اما وقتی از دیدن یک فلش مموری کاغذی که مثل آب خوردن در کیف پولتان جا می‌شود و همه جا همراهتان می‌آید ذوق‌ کردید، از سرعت غافل نشوید. USBهای کوچک‌تر معمولا حمل آسانی دارند و خوشحال‌کننده هستند ولی وقتی خیلی کوچک باشند محتواهایی که در موردشان صحبت کردیم را نمی‌توانند در خود جا بدهند.

محتوای بهتر معمولا نیاز به فضای فیزیکی بیشتری دارد و خیلی وقت‌ها، صرف نظر کردن از فضا یعنی فدا کردن کیفیت و محتوا. شاید روزی بشر به این تکنولوژی برسد که برای جا دادن کیفیت مورد نظر به فلش مموری‌هایی به ضخامت یک کاغذ نیاز داشته باشد اما آن روز، فعلا نرسیده. پس وقت انتخاب فلش مموری بدبین نباشید، اما فلش‌های خیلی نازک را بیشتر بررسی کنید و مطمئن شوید پاسخگوی تمام نیازهای شما هستند.

طول عمر فلش مموری‌ها نامحدود نیست (طول عمر چه چیزی نامحدود هست؟). ولی نگران نباشید. با دقت در انتخاب بهترین فلش مموری، سال‌ها می‌توانید از خدماتی که ارائه می‌دهد استفاده کنید.‌

یک فلش مموری به طور متوسط توانایی دارد که بین ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ بار انتقال انجام بدهد. البته تعیین تعداد دقیق انتقال‌هایی که بعد از آن فلش شما از کار می‌افتد ممکن است شما را بترساند. اما نگران نباشید، اگر تازه فلش را خریداری کرده‌اید تا آن زمان خیلی مانده. و تازه، درست شبیه پاک‌کن‌های زمان مدرسه، بیشتر ما قبل از رسیدن نقطه پایان عمر، مموری‌هایمان را گم می‌کنیم، خراب می‌کنیم و یا یادمان می‌رود از کسی که به او قرض داده‌ایم، پسش بگیریم. احتمال این که وقت استفاده (ورود و خروج از سیستم) به ورودی فلش آسیب بزنیم خیلی بیشتر از آن است که این دستگاه بر اثر کهولت سن از کار بیفتد.

همیشه از داده‌هایتان یک نسخه بک‌ آپ داشته باشید که نگران از بین رفتن ناگهانی اطلاعات نباشید اما با خیال راحت، چندین سال از فلش استفاده کنید. اگر اما زودتر از شش ماه شروع به کندی و از کار افتادن کرد، باید نشانه‌ها را جدی بگیرید و به فکر نوسازی فلش بیفتید.

فلش‌ها از نظر شکل ظاهری رنگ‌ها و قیافه‌های مختلفی دارند، هر کدام از این شکل‌ها مخصوص کارها و مکان‌های مختلف هستند (حتی می‌توانید به عنوان هدیه بدهید).

اگر یک فلش مموری انتخاب می‌کنید که شبیه باب اسفنجی یا پری دریایی است، نباید انتظار داشته باشید که انتخابتان ضد ضربه یا ضد آب و ضد خش باشد. معمولا کمپانی‌های بزرگ و معتبر نسخه‌های امتحانی یا نمونه را به شکل فانتزی به بازار می‌فرستند و نسخه حرفه‌ای، ساده و یک شکل است. البته ممکن است یک فلش پیدا کنید که هم ظاهر فانتزی‌ و دوست داشتنی دارد، هم حافظه مناسب و هم سرعت انتقال قابل قبول (اما معمولا این طور نیست).

این روزها هرجا که می‌رویم، حتی در مهمانی‌ها و دور همی‌های دوستانه به جابجایی اطلاعات نیاز پیدا می‌کنیم. گاهی نیاز می‌شود که فورا فلش را به جایی وصل کنیم (مثلا فلش مموریت را به لپ تاپ یا موبایل). در این صورت باید فلش مموری‌ای انتخاب کنید که پورتMicroUSB را هم داشته باشد. این نوع فلش‌ها دارای دو رابط USB و MicroUSB هستند. برای اتصال به PC یا لپ تاپ از رابط USB و برای اتصال به موبایل‌های هوشمند، تبلت‌ها و به طور کلی دستگاه‌های که ورودی ندارند از رابط MicroUSB استفاده می‌شود. این فلش مموری‌ها معمولا از سیستم عامل اندروید پشتیبانی می‌کنند (آیفون دستگاه‌های مخصوص به خودش را دارد) و گوشی هوشمند و تبلت شما به راحتی می‌توانند بدون نیاز به فرایند طولانی جابجایی چندگانه از فلش به کامپیوتر و از کامپیوتر به موبایل، اطلاعات را فوری و بدون معطلی داشته باشند.

اما از هر چه که بگذریم، یکی از عوامل بسیار مهم (و شاید عامل نهایی) که تعیین می‌کند ما یک فلش مموری را می‌خریم قیمت آن است. با یک گشت و گذار نیم ساعته در فروشگاه‌های اینترنتی می‌توانید کف و سقف قیمت را به راحتی بفهمید (البته توجه داشته باشید که معمولا مغازه‌ها ارزان‌تر حساب می‌کنند و هزینه پیک هم ندارند).  با توجه به قیمت دلار و وضعیت بازار این روزها می‌توانید فلش‌های ۳۸ هزار تومانی پیدا کنید و بهترین گزینه‌ها را با حدود یک میلیون تومان بخرید.